Canebe-sóuvage
Lycopus europaeus
Lamiaceae Labiaceae
Autre noum : Lanço-dóu-Crist.
Noms en français : Lycope, Chanvre d'eau.
Descripcioun :Lou canebe-sóuvage trachis en coulounìo dins li sagnas, li palun e àutri relarg mounte i'a d'aigo. Soun si fueio, penado e dentado, que dounon d'èr au canebe. Li flour, blanco o roso e picoutado de pourpre, soun mistoulino e en verticilo.
Usanço :La lanço-dóu-Crist aurié d'ùni prouprieta astringènto e febrifujo. Caup d'acide litouspermique qu'ajudarié à lucha contro l'ipertirouidìo. Agirié peréu sus l'aisse gounadoutroupe (J.-M. Morel, op.cit p.475 e 486). En mescladisso emé d'àutri planto (valeriano, aubespin...) a peréu de prouprieta ancioulitico (Ibid, p. 457).
Port : Grando planto
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lycopus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sagnas
- Ribiero
- Palun
- Prado umido
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Lycopus europaeus L., 1753
Gauche-d'aigo
Caltha palustris
Ranunculaceae
Àutri noum : Gauchet-d'aigo, Peirouleto, Bescuchèu, Erbo-dóu-marfoundemen.
Noms en français : Populage des marais, Caltha des marais.
Descripcioun :Au nostre, lou gauche-d'aigo se vèi soulamen en mountagno que i'agrado lis endré fres e bagna. Douno un pau d'èr à l'auriheto, Ficaria verna, emé si flour jauno, pamens li fueio soun eici redouno, en couor à la baso, ço qu'a douna li noum de peirouleto (pichot peiròu) e de bescuchèu (pichot bescue).
Usanço :La planto caup, coume lis àutris Ranunculaceae, de proutou-anemounino, pamens li jóuini fueio e flour podon èstre manjado. Autramen fau faire couire mant'un cop la planto o la faire seca. Èi counseiado pèr lucha contro lou mau d'os. Èi peréu sudourifico (erbo-dóu-marfoundamen), antispasmoudico e sedativo. Fretado sus la pèu levo la doulour e fai veni rouge (rubeficanto).
Port : Erbo
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Caltha
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 Cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2300 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Riéu
- Prado umido
- Palun
- Sourgènt
Estànci : Coulinen à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Caltha palustris L., 1753